Το πιο σημαντικό στοιχείο ηγεσίας | Νικόλας Σμυρνάκης

351

– Η έννοια της αξιοπιστίας στην επικοινωνία. Πώς διαχειριζόμαστε τα σόσιαλ μίντια και το τηλέφωνο για να αναπτύξουμε την ηγετική μας υπόσταση –

Αν έπρεπε να επιλέξω μια έννοια απόλυτα σημαντική στη ζωή ενός ανθρώπου, αυτή θα ήταν η αξιοπιστία. Από την αξιοπιστία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η ποιότητα των σχέσεων που έχουμε με τους γύρω μας. Και οι υγιείς ανθρώπινες σχέσεις επηρεάζουν το σύνολο των αποτελεσμάτων μας σε προσωπικό, συναισθηματικό και επαγγελματικό επίπεδο. Ορίζουν το επίπεδο ευτυχίας μας καθώς η ευτυχία έχει να κάνει με το πόσο καλά τα καταφέρνουμε με την οικογένειά μας, τους συντρόφους μας, τους φίλους μας, τους γείτονές μας, τους συμπολίτες μας. Ορίζουν το επίπεδο επιτυχίας μας καθώς η επιτυχία έχει να κάνει με το πόσο καλά τα καταφέρνουμε με συνεργάτες, πελάτες, προμηθευτές, εργοδότες, υφισταμένους, προϊσταμένους, εργαζομένους.

Ηγεσία σημαίνει θετική επίδραση στους ανθρώπους, άρα η ικανή ηγεσία έχει να κάνει με τη δημιουργία υγιών ανθρώπινων σχέσεων. Το επίπεδο ηγεσίας μας, επομένως, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αξιοπιστία μας. Για την ακρίβεια, χωρίς αξιοπιστία δεν υπάρχει ηγεσία, γιατί χωρίς αξιοπιστία δεν μπορούμε καν να συζητάμε για ανθρώπινες σχέσεις, πόσο μάλλον για το αν θα είναι υγιείς ή όχι. Ένας κακός ηγέτης δεν είναι ηγέτης.

Το πρόβλημα με την αξιοπιστία είναι ότι εκπαιδευόμαστε να την θεωρούμε κάτι αρνητικό καθώς βλέπουμε να μας κυβερνούν και να ξεχωρίζουν αναξιόπιστοι άνθρωποι. Πολλοί έχουν πειστεί ότι πρέπει να είναι αναξιόπιστοι για να πετύχουν. Αυτό φυσικά δεν ισχύει. Αυτοί οι άνθρωποι ακόμα και να “πετύχουν” σε ένα βαθμό, δεν νιώθουν ποτέ πλήρεις, δεν κερδίζουν την εκτίμηση από τους συνανθρώπους τους. Άλλωστε, η μεγαλύτερη επιτυχία είναι η ευτυχία. Ένας δυστυχισμένος επιτυχημένος είναι στην πραγματικότητα ένας αποτυχημένος επιτυχημένος.

Πολλές φορές πληγώνουμε, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, την αξιοπιστία μας, άρα και την ικανότητά μας να ηγηθούμε, να αναπτύξουμε σχέσεις, να τις κρατήσουμε και να τις εξελίξουμε μακροπρόθεσμα. Άρα να πετύχουμε και να ευτυχήσουμε. Πώς; Φυσικά με το προφανές. Όταν λέμε κάτι και δεν το κάνουμε. Ή όταν κάνουμε κάτι άλλο από αυτό που λέμε. Να μην λες ποτέ κάτι που δεν είσαι διατεθειμένος να το κάνεις και πάντα όταν λες κάτι να το κάνεις. Αναξιόπιστοι επίσης γινόμαστε όταν καθυστερούμε στα ραντεβού μας ή όταν αναβάλλουμε συνεχώς. Στο βιβλίο Η επιτυχία κρυβόταν στο κομοδίνο μου (εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ) αναφέρω την αξιοπιστία ως βασικό στοιχείο αυτού που ονομάζω “master στις ανθρώπινες σχέσεις και ιδανικός ηγέτης”. Επίσης, η μάστιγα της αναβλητικότητας αναφέρεται ως το βασικό συστατικό αποτυχίας και δυστυχίας.

Υπάρχουν όμως και οι μη προφανείς τρόποι για να γίνουμε αναξιόπιστοι. Πόσες φορές δεν είδαμε να μας καλεί κάποιος στο τηλέφωνο και είτε το αφήσαμε να χτυπάει είτε, ακόμα χειρότερα, απορρίψαμε την κλήση; Πόσες φορές είδαμε να έρχεται μήνυμα από κάποιον που δεν επιθυμούμε επαφή τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή και δεν το διαβάσαμε καν θεωρώντας έτσι ότι θα πιστέψει ότι δεν το λάβαμε καν (το συγκεκριμένο παράδειγμα ισχύει για το facebook); Πόσο χαζό τον θεωρούμε άραγε; Αλήθεια, ξεχνάμε ότι και εκείνος έχει σκεφτεί ακριβώς το ίδιο πράγμα; Ότι πάντα βλέπει ένα μήνυμα όταν έρχεται άσχετα αν θα το διαβάσει ή όχι; Οπότε ας μην έχουμε αυταπάτες ότι τον κοροϊδέψαμε. Ακόμα χειρότερα όμως, πόσες φορές είδαμε ένα μήνυμα από κάποιον που δεν επιθυμούμε επαφή τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, το διαβάσαμε και δεν απαντήσαμε.

Ας δούμε τι σημαίνουν όλα αυτά και τι επιπτώσεις έχουν, πριν πάμε στην πρόταση για το τι να κάνουμε από δω και πέρα. Το να μην απαντήσουμε σε ένα τηλέφωνο ή σε ένα μήνυμα επειδή δεν μας συμφέρει μας υποβιβάζει στην χειρότερη κατηγορία του ηγέτη (η χειρότερη κατηγορία ηγέτη είναι ο μη ηγέτης), εκείνου που αν δεν έχει ξεκάθαρο όφελος δεν αφιερώνει χρόνο σε μια σχέση. Εκείνου που όταν ξέρει ότι δεν είναι για καλό ένα μήνυμα ή ένα τηλέφωνο κρύβεται φοβισμένα και δεν αντιμετωπίζει την κατάσταση καταπρόσωπο.

Χάνεται λοιπόν η αξιοπιστία μας καθώς οι άλλοι νιώθουν ότι τους αποφεύγουμε, άρα δεν τους συμπαθούμε και ότι τους δίνουμε σημασία μόνο όταν μας συμφέρει. Και αυτές μας τις ανεπάρκειες, να είμαστε σίγουροι, θα βρουν τρόπο να τις επικοινωνήσουν και σε άλλους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να πλήττεται η φήμη μας.

Χάνουμε επομένως τη συμπάθεια και την εμπιστοσύνη, βασικά στοιχεία που πρέπει να κερδίσει ένας ηγέτης που θέλει να έχει αποτελέσματα σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο. Πληρώνουμε όμως και ένα άλλο τίμημα που δεν είναι άμεσα μετρήσιμο αλλά καταλήγει τόσο μεγάλο, που αν οι άνθρωποι το γνώριζαν θα μετάνιωναν οικτρά για τέτοιου είδους μικρές, καθημερινές συμπεριφορές αναξιοπιστίας. Αν δεν μπορούν οι άνθρωποι γύρω μας να είναι σίγουροι ότι θα σηκώσουμε το τηλέφωνο όταν μας καλούν, πώς να μας εμπιστευτούν για κάτι σημαντικότερο; Άλλωστε: ο τρόπος που κάνουμε το οτιδήποτε είναι ο τρόπος που κάνουμε τα πάντα. Χάνουμε λοιπόν την πιθανότητα να προκύψουν υπέροχες μελλοντικές καταστάσεις λόγω της τωρινής μας αναξιοπιστίας.

Πόσες σπουδαίες συνεργασίες, σπουδαίες φιλίες, υπέροχα ταξίδια δεν μας προτάθηκαν ποτέ γιατί κάποτε δεν σηκώσαμε ένα τηλέφωνο ή δεν απαντήσαμε ένα μήνυμα, πληγώνοντας τον άνθρωπο που μας κάλεσε, δείχνοντας ότι δεν τον συμπαθούμε, ότι τον θυμόμαστε μόνο όταν μας συμφέρει, άρα φωνάζοντας την αναξιοπιστία μας προς κάθε κατεύθυνση. Και πόσοι από το περιβάλλον αυτού που μάταια μας κάλεσε ή μας έστειλε το αναπάντητο μήνυμα, έμαθαν για την αναξιόπιστη συμπεριφορά μας με αποτέλεσμα να μην μας συμπεριλάβουν ούτε εκείνοι ποτέ στα σπουδαία σχέδιά τους; Μα αφού το νιώθουν, και δικαίως, πως στα δύσκολα θα φερθούμε και σε αυτούς με τον ίδιο τρόπο.

Την επόμενη φορά που κάποιος θα μας καλέσει να μας ρωτήσει αν θα συμμετέχουμε στην επιχειρηματική πρόταση που μας έκανε, στην εταιρία δικτυακού μάρκετινγκ με την οποία συνεργάζεται, αν θα αγοράσουμε το ασφαλιστικό συμβόλαιο που μας πρότεινε, απλά ας σηκώσουμε το τηλέφωνο και ας του πούμε ευγενικά ότι σε αυτή τη φάση δεν ενδιαφερόμαστε (αν φυσικά δεν ενδιαφερόμαστε). Πόσο ξεκάθαρο και τίμιο θα ήταν κάτι τέτοιο. Ταυτόχρονα κρατάμε ανοικτό τον δίαυλο επικοινωνίας με τον συγκεκριμένο άνθρωπο. Κάποια στιγμή, μπορεί να ευχόμασταν να είχαμε απαντήσει. Η ζωή κάνει κύκλους και η αξιοπιστία αποδεικνύεται με κάθε τρόπο.

Πρώτη ερώτηση:
“Μα να σηκώνω το τηλέφωνο σε όσους ξέρω ότι δεν με θέλουν για καλό;”

Απάντηση:
Ο ηγέτης επικοινωνεί για να λύσει το όποιο ζήτημα έχει δημιουργηθεί.

Ο λόγος που χαλάνε τις σχέσεις τους οι άνθρωποι δεν είναι γιατί έκαναν κάτι πολύ κακό ο ένας στον άλλον, αλλά γιατί όσα έκαναν δεν επικοινωνήθηκαν τη σωστή στιγμή με τον σωστό τρόπο.

Με τη σωστή επικοινωνία όλα λύνονται. Με τη σιωπή τα προβλήματα αποσιωπούνται (λογικό θα μου πείτε) και παραμένουν ζωντανά. Συχνά μεγαλώνουν, καθώς έρχεται ο θυμός που προκαλείται από την μη αντιμετώπισή τους, από τον κρυψινισμό μας, να τα κάνει ακόμα πιο έντονα. Και τις περισσότερες φορές το πρόβλημα δεν είναι τελικά τόσο μεγάλο όσο το πλάσαμε στο μυαλό μας. Διαθέτοντας μερικά λεπτά και έχοντας καλή διάθεση το πρόβλημα λύνεται και η σχέση μας με τον άνθρωπο που ήρθε σε επαφή μαζί μας – αρχικά όχι για καλό – γίνεται πιο στενή, εξελίσσεται, ισχυροποιείται, προοδεύει.

Δεύτερη ερώτηση:
“Όποτε κάποιος με καλεί ή μου στέλνει μήνυμα πρέπει να διακόπτω ό,τι κάνω για να του απαντάω;

Φυσικά και όχι. Απαντάμε μέσα στις επόμενες δώδεκα ώρες. Αν δεν είναι εφικτό στις επόμενες δώδεκα, απαντάμε το αργότερο μέσα στις επόμενες είκοσι τέσσερις ώρες.

Η Airbnb με εκατομμύρια χρήστες έχει προαπαιτούμενο για να πάρει ένα κατάλυμα το σήμα για επαγγελματική χρήση να απαντάει ο διαχειριστής του μέσα σε 24 ώρες. Οι σελίδες στο facebook που απαντούν γρήγορα ξεχωρίζουν με ένα ειδικό σήμα “Υψηλό ποσοστό απαντήσεων στα μηνύματα”. Σίγουρα τα δύο παραπάνω παραδείγματα των δύο αυτών κολοσσών δεν είναι τυχαία. Γνωρίζουν τι σημαίνει αξιοπιστία, πόσο σχέση έχει με σωστή επικοινωνία και την επιβραβεύουν. Γιατί εμείς με τα μηνύματα στην προσωπική και επαγγελματική μας ζωή να μείνουμε μακριά από αυτό που για τους ειδικούς είναι στοιχείο αξιοπιστίας;

104

Το καλύτερο είναι, και αυτό αφορά κυρίως όσους έχουν λίγο χρόνο, να ορίσουμε μια ώρα τη μέρα στην οποία θα απαντήσουμε όλα τα μηνύματα και θα καλέσουμε πίσω όσους τηλεφώνησαν. Προσοχή στο εξής: Με τίποτα δεν απορρίπτουμε μια κλήση. Εκτός κι αν στείλουμε έτοιμο μήνυμα «Με συγχωρείς που δεν μπορώ να μιλήσω τώρα. Θα σε καλέσω πίσω εγώ». Η απόρριψη μιας κλήσης, μαντέψτε τι συναίσθημα προκαλεί. Αυτό της απόρριψης. Ένα συναίσθημα που δεν θέλουμε για κανέναν λόγο να δημιουργήσουμε στους άλλους.

Ας μαζέψουμε κάποια σημαντικά σημεία αξιοπιστίας που μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά στις σχέσεις μας με τους άλλους, άρα και στο βαθμό της δικής μας επιτυχίας και ευτυχίας.

  • Απαντάμε μέσα σε είκοσι τέσσερις ώρες το αργότερο στις τηλεφωνικές κλήσεις και όχι μόνο όταν έχουμε όρεξη, όταν μας συμφέρει ή όταν είμαστε καλά. Το ίδιο ισχύει και για τα μηνύματα.
  • Καθώς μιλάμε σε κάποιον στο τηλέφωνο δεν λύνουμε άλλα ζητήματα, δε χαιρετάμε όποιον βρεθεί μπροστά μας, δεν απαντάμε σε όποιον είναι κοντά μας και μας κάνει μια ερώτηση.
  • Εκτός κι αν είναι κάτι εξαιρετικά σημαντικό, δεν βάζουμε στην αναμονή κάποιον με τον οποίο συνομιλούμε για να απαντήσουμε άλλη κλήση.
  • Δεν απορρίπτουμε κλήσεις. Έχουμε το κινητό στο αθόρυβο ή κλειστό αν δεν θέλουμε να μας ενοχλήσει κάποιος.
  • Δεν αφήνουμε ένα μήνυμα αδιάβαστο (στο facebook) με τη λογική ότι ο αποστολέας του θα πιστέψει ότι δεν το είδαμε. Κάποια στιγμή αυτόν τον άνθρωπο μπορεί να χρειαστεί να του στείλουμε εμείς ένα μήνυμα, να ζητήσουμε κάτι. Και τότε θα είναι αργά. Ακόμα και να μην τον χρειαστούμε, η ανάγνωση και η απάντηση του μηνύματος επηρεάζει τον βαθμό αξιοπιστίας μας σαν ηγέτες.
  • Μερικοί από τους μεγαλύτερους ηγέτες, καλλιτέχνες, συγγραφείς αφιερώναν χρόνο για να απαντήσουν τα δεκάδες ή εκατοντάδες μηνύματά που λάμβαναν κάθε εβδομάδα. Αν το έκαναν εκείνοι γιατί όχι εμείς;
  • Πάντα λοιπόν απαντάμε, αλλά πώς απαντάμε; Φυσικά όχι μονολεκτικά και με ύφος που μπορεί να παρεξηγηθεί. Ένα σκέτο “ευχαριστώ”, “ναι” ή “όχι” δεν είναι ποτέ αρκετό.
  • Είμαστε ευγενικοί και δείχνουμε σεβασμό. Δεν είμαστε φειδωλοί στη χρήση των λέξεων ή φράσεων: “συγγνώμη”, “καλημέρα”, “χάρηκα” “σε ευχαριστώ”. Δίνουμε έμφαση σε αυτό που λέμε με τη χρήση επιρρημάτων. “Εξαιρετικά σε ευχαριστώ”, “σου εύχομαι μια θαυμάσια μέρα”.
  • Ας τον εκπλήξουμε. Ένας τρόπος για να δείξουμε ότι πραγματικά ενδιαφερόμαστε είναι η απάντησή μας να είναι μεγαλύτερη από το αρχικό μήνυμα, δηλαδή την ερώτηση ή την ευχή ή ότι άλλο μας έστειλε.
  • Η απάντησή μας είναι πάντα προσωποποιημένη. Χρησιμοποιούμε το όνομα του ανθρώπου που μας κάλεσε ή μας έστειλε μήνυμα.
  • Στην ίδια λογική με το παραπάνω, αποφεύγουμε τα ομαδικά μηνύματα (για χρόνια πολλά ή για πρόσκληση σε μια εκδήλωση). Μόνο όταν το μήνυμα είναι προσωπικό, ειλικρινές και ουσιαστικό ικανοποιούμε το αίσθημα σπουδαιότητας του ανθρώπου με τον οποίο επικοινωνούμε. Και μόνο όταν νιώθει ξεχωριστός θα μας στο ανταποδώσει.
  • Όταν στέλνουμε ένα προσωπικό μήνυμα, όπως για “χρόνια πολλά”, χωρίς το όνομα του αποδέκτη είναι εμφανές ότι χρησιμοποιούμε το ίδιο μήνυμα σε πολλούς. Έτσι χάνουμε τα πλεονεκτήματα του προσωπικού μηνύματος που αναλύθηκαν από πάνω.
  • Δεν στέλνουμε ξερά “χρόνια πολλά” ή μια έτοιμη εικόνα. Αντίστοιχα, δεν απαντάμε στα “χρόνια πολλά” με μια ξερή εικόνα ή ένα σκέτο “ευχαριστώ”. Χρησιμοποιούμε πάντα το όνομα του αποδέκτη του μηνύματος.
  • Το μήνυμα για “χρόνια πολλά” να έχει νόημα και να είναι πρωτότυπο. Το “ό,τι επιθυμείς και να χαίρεσαι την οικογένειά σου” χρησιμοποιείται από το 90% όσων στέλνουν ή απαντούν σε τέτοια μηνύματα. Ας κάνουμε εμείς τη διαφορά.
  • Δεν απαντάμε εν βρασμώ. Πόσες φορές δεν ενοχληθήκαμε με ένα μήνυμα, απαντήσαμε θυμωμένα και μετανιώσαμε αργότερα; Πάντα, αφήνουμε τις σκέψεις μας να καταλαγιάσουν. Συζητάμε την απάντησή μας με κάποιον που εμπιστευόμαστε. Στα “δύσκολα” μηνύματα απαντάμε την επόμενη μέρα.
  • Απαντάμε πάντα τελευταίοι. Εδώ το “έχουμε τον τελευταίο λόγο” δεν σημαίνει ότι προσπαθούμε να δείξουμε την ανωτερότητά μας, αλλά ότι κλείνουμε τη συζήτηση με έναν καλό λόγο κερδίζοντας την εύνοια του συνομιλητή μας. Π.χ:

– Τι κάνεις;

– Εξαιρετικά. Εσύ;

– Είμαι καλά.

– Χαίρομαι ιδιαίτερα.

Το “χαίρομαι ιδιαίτερα” παρόλο που δεν απάντησε σε κάποια ερώτηση έκλεισε όμορφα τη συζήτηση.

  • Όταν μας μιλάει κάποιος στο τηλέφωνο δεν τον διακόπτουμε (και όχι μόνο στο τηλέφωνο) και όταν συνομιλούμε με κάποιον μέσω μηνυμάτων στα κοινωνικά δίκτυα ή αλλού δεν καθυστερούμε την απάντηση. Δεν αρέσει σε κανέναν να καθυστερούμε να του απαντήσουμε όπως δεν θα του άρεσε αν τον είχαμε μπροστά μας και σε μια ερώτησή του, σιωπούσαμε επιδεικτικά. Δηλαδή τον αγνοούσαμε, άρα τον απορρίπταμε, σαν συνομιλητή, σαν άνθρωπο.

Τελειώνοντας ας θυμηθούμε ότι τίποτα από όσα έχουμε στη ζωή μας δεν είναι τυχαία. Δεν έχουμε τα αποτελέσματα που θέλουμε, γιατί έχουμε τα αποτελέσματα που θέλουμε, τα οποία έχουν δημιουργηθεί από συγκεκριμένες αποφάσεις, κινήσεις, συμπεριφορές. Συχνά δεν ξέρουμε τι φταίει για τις αρνητικές καταστάσεις που βιώνουμε αλλά είναι αυτές οι μικρές καθημερινές συμπεριφορές, αρνητικές δράσεις ή παραλείψεις που χτίζουν το επίπεδο αξιοπιστίας μας, άρα και ηγεσίας μας.

Ας μην ξεχνάμε λοιπόν ότι πίσω από κάθε συμβουλή που διαβάσατε σε αυτό το άρθρο βρίσκεται η σημαντικότερη ιδέα όλων. Ότι πρέπει να δείχνουμε ειλικρινές ενδιαφέρον, να εκφράζουμε τη διάθεσή μας να βοηθήσουμε και να δείχνουμε αγάπη στους ανθρώπους. Με κάθε τρόπο. Μέσω τηλεφώνου, μηνυμάτων, δια ζώσης. Με κάθε τρόπο.

Ευχές για μια αριστουργηματική ζωή

Νικόλας Σμυρνάκης

Σχετικότατα άρθρα:

Η δύναμη της προσφοράς

Δύο συστατικά επιτυχίας και ευτυχίας

Δύο ιστορίες για την επιτυχία και την ευγνωμοσύνη